کارگردان: کمیل سوهانی
سال تولید: ۱۳۹۴
محصول: ایران
زمان: ۷۶ دقیقه
ژانر: مستند محیط‌زیستی- اجتماعی
موضوع اصلی: وضعیت آب در ایران
مناسب برای گروه سنی: نوجوان، جوان، میانسال، سالمند
زبان اصلی فیلم: فارسی
کلیدواژه‌ها: آب- خشک‌سالی- توسعه- دروغ- سدسازی- محیط زیست.
خلاصه فیلم:
مستند «مادرکشی»، نگاهی آسیب‌شناسانه به وضعیتِ حکمرانیِ آب در ایران دارد. «مادر کشی»، ضمن به تصویر کشیدنِ مظاهر و نتایجِ بحرانِ آب، علل مختلفِ به‌وجود آمدنِ این بحران در ایران را بررسی می‌کند.
نظرات (نقد و بررسی و نکاتی درباب فیلم):
ایرانیان، هم‌چون دیگر مردمان جهان، به دنبال آن بوده‌اند که کشوری پیش‌رفته و توسعه‌یافته داشته باشند. اما راهی را رفته‌اند که ظاهری (موقتاً) زیبا اما عواقبی هولناک دارد. آب و محیط‌زیست، قربانیانی هستند که ایرانی‌ها در این راه غلط داده‌اند.
مادرکشی، داستان ایرانی‌ها و زمینِ مادر است. ما آبِ زمین را بی‌توجه به آن‌چه بر سر آن می‌آید، مکیده‌ایم؛ سدسازیِ بدون برنامه‌ریزی، زدن چاه‌های آب و کشیدن آب‌های زیرزمینی، بی‌اعتنایی به تالاب‌ها و دریاچه‌ها، کشاورزی با هدررفتِ بسیار آب و … . اکنون، زمین‌ها خشک شده، دریاچه‌ها کویر گشته و گرد و غبار بر شهرهای‌مان مسلط گشته است.
چگونه به این‌جا رسیدیم؟ با این وضعیت، به کجا خواهیم رفت؟ ریشه‌ی مشکلات کجاست؟ کجاها سکوت کردیم؟ کجا به غلط خندیدیم و هورا کشیدیم؟ و اکنون چه باید بکنیم تا از فاجعه‌های بزرگ‌تر پیش‌گیری کنیم؟
«مادرکشی»، اگرچه به همه‌ی این سؤالات پاسخی کامل نمی‌دهد، اما صدای فاجعه را بلند می‌کند تا ما برخیزیم و به جستجو بپردازیم.
| فعال شوید *) در مورد آب بیندیشید و گفتگو کنید؛ با فرزندان‌تان، همکاران، دوستان، اقوام و خویشان، آشناها در فضاهای مجازی، شاگردان یا هم‌کلاسی‌ها، همسایه‌ها و خلاصه تمام اطرافیان. با افراد هم‌دغدغه و هم‌راه (ولو یک نفر باشد) گروه تشکیل دهید و اندیشه‌ها و گفتگوهای خود را به فعالیتی عملی و عینی پیوند بزنید. *) این فیلم، می‌تواند در درس جغرافیا، علوم اجتماعی و سایر دروس مرتبط مورد استفاده قرار گیرد. آموزگاران، دبیران، اساتید و فعالان فرهنگی می‌توانند از «آزمون فیلم مادرکشی» نیز جهت ارزشیابی یا اجرای مسابقه استفاده نمایند[۱]. *) منابع و اشخاص فعال در زمینه‌ی محیط‌زیست را پیدا کنید. برای شروع فعالیت، از آن‌ها راهنمایی بگیرید. *) بیاموزید! منابع و کتاب‌های علمی اما ساده و عامه‌فهم را پیدا کرده و مطالعه کنید[۲]. کارشناسانِ صدّیق را دعوت کنید و از آن‌ها بخواهید تا کلاس‌های آزاد برای شما بگذارند. |
ملاحظات:
- مستند مادرکشی برای اولین بار در دی ماه ۱۳۹۵ مجوز پخش از رسانه‌ِی ملی را گرفت. اما پخشِ آن، یک روز قبل از زمانِ تبلیغ‌شده، لغو شد.
- درباره‌ی این مستند، یادداشت‌های زیادی در مطبوعات نوشته شده است. هم‌چنین این مستند، در فاصله یک سال پس از رونمایی، در دانشگاه‌ها و محافل فرهنگی و محیط‌زیستیِ متعددی به نمایش درآمد. جلسه‌ی نقد و نمایشِ این فیلم در جامعه مهندسین مشاور به تنش کشیده شد. دقت و توجه به موضع‌گیری گروه‌های مختلف اجتماعی درباره‌ی این مستند، تأمل‌برانگیز و راه‌گشاست.
- یکی دیگر از محاسن این مستند، معرفی و شناساندنِ کارشناسانِ دغدغه‌مند و فعال در عرصه‌ی محیط‌زیست است.
گرد و غبار؛ پدیده‌ای که بیش از آن که طبیعت عاملِ آن باشد، نتیجه‌ی تخریبِ محیط‌زیست به دست انسان است.
سدسازی؛ چیزی که آن را نشانه‌ِی پیشرفت پنداشتیم اما به نتایج فاجعه‌بارِ آن فکر نکردیم.
قنات یا کاریز؛ سنتی ارزشمند و نشان‌گر احترامِ عمیقِ پیشینیان ما به آب؛ سنتی که تکنولوژی‌های نو (اما آسیب‌زا) آن را به محاق فراموشی برده‌اند.
محصولاتی که تولید کرده و می‌فروشیم و می‌خریم اما نمی‌پرسیم که با کدام آب تولید شده‌اند و به چه بهایی؟ و گاه حتی نمی‌فروشیم و نمی‌خریم و این گونه رها می‌شوند…
- ) رجوع کنید به مطلبی با همین عنوان «آزمون فیلم مادرکشی» در سایت آیات. ↑
- ) برای شناخت منابع، هم‌چنین جهت ورود به مباحث محیط‌زیستی، می‌توانید «بولتن محیط زیست» به آدرس «http://ayat.ir/mdppF» را مطالعه نمایید. سایر مطالب محیط‌زیستی سایت از جمله «داستان‌هایی در مورد محیط زیست برای کودکان» نیز می‌توانند در این زمینه مفید باشند.
