این کتاب متن مقاله‌ای به قلم آیت‌الله طالقانی است که نخستین بار در در سال ۱۳۴۰ با عنوان «تمرکز و عدم تمرکز مرجعیت و فتوی» منتشر شده است. طالقانی در این مقاله به بحث دربارۀ تمرکز و یا عدم تمرکز در مرجعیت شیعه پرداخته و ضمن تشریح ادلۀ هر دو دیدگاه، ایدۀ خود را که شورایی بودن مرجعیت و صدور فتواست، ارائه می‌دهد. زمینه پرداختن به این موضوع وفات آیت‌الله بروجردی مرجع بزرگ آن دوران، در فروردین ۱۳۴۰ و خلأ به وجود آمده پس از آن است. انتشارات ناس برخی مقالات و سخنرانی‌های آیت‌الله طالقانی را در مجموعه کتاب‌هایی‌ با عنوان «مجموعه ابوذر» منتشر کرده است که کتاب حاضر جلد نهم از این مجموعه است.