شکل‌گیری یک معضل اجتماعی همچون گسترش کار کودکان، نه یک روند طبیعی است و نه از قضا رخ داده است. قواعد و روابط ناعادلانهٔ اجتماعی، فرهنگ‌ها و سنت‌های غلط موجود در جامعه، قدرت‌طلبی حاکمان، جنگ‌ها و شرایط زیست‌محیطی همگی در ایجاد معضلاتی از این دست نقش دارند.
«کار کودک»، بنا به تعریف، کاری است که مانع تجربهٔ دوران کودکی شود و رشد جسمی، ذهنی و اجتماعی کودکان را با خلل مواجه کند. بیش از نیمی از جمعیت کودکان کار در سراسر جهان، به کارهای خطرناک مشغولند. عمدهٔ کودکان کار در قاره‌های آسیا، آفریقا و آمریکای لاتین زندگی می‌کنند و بیشترین کارهای آسیب‌رسان توسط کودکان در آفریقا انجام می‌شود.
آمار قابل اعتمادی از تعداد کودکان کار در ایران وجود ندارد. برخی کارشناسان تعداد کودکان کار را ۷ میلیون نفر می‌دانند و برخی مسئولان این تعداد را کمتر از یک میلیون نفر عنوان می‌کنند. این اختلاف آماری فاحش از طرفی ناشی از مخفی ماندن کار کودکان و از طرف دیگر به خاطر تفاوت در تعاریف است. به هر تقدیر، واقعیت اسفناک این است که جمعیت کثیری از کودکان ایران به خاطر اجبار به اشتغال نامناسب در خطر باز ماندن از رشد مناسب هستند.
۲۲ خرداد (۱۲ ژوئن)، روز جهانی مبارزه با کار کودکان نام گرفته است. به این مناسبت مطالعه مطالبی از پایگاه «آیات» می‌تواند مفید باشد. این مطالب به بررسی وضعیت کودکان کار، توضیح ابعاد مختلف مسئله و ریشه‌های آن، و پیشنهاد راه‌حل‌های عملی برای این مسئله اختصاص یافته است.
این مطالب را در ادامه ببینید:
نان‌آوران کوچک و آوارگی رؤیاهایشان (کودکان کار و خیابان؛ مشکلات و راهکارها)
خطر! کودکان در حالِ کارند
ماه مهربان و طردشدگان از مدرسه (نگاهی به وضعیت بازماندگی از تحصیل در آستانه شروع سال تحصیلی)
کودک کار، میراث فقر و نابرابری
نیمه تاریک شکلات
